Fasulye nasıl yetiştirilir?

Kuru, taze ve konserve olarak farklı biçimlerde tüketilebilen fasulye, besin değeri çok yüksek, dünyanın hemen hemen her yerinde bolca tüketilen bir bitki olarak bilinir. Anavatanı Orta Amerika olan fasulye, günümüzden takriben 250 sene önce Anadolu’ya gelmiş ve hızla geniş alanlarda yetiştiriciliğine başlanmıştır. %84 oranında hazmedilebilir bir gıda olan fasulyenin içerdiği phasol ve phaseolin gibi maddelerin şeker hastalığının tedavisinde kullanılan insülinle benzer karakterde olduğu ve kan şekerini düşürdüğü bilinir.

Fasulye Nasıl Yetiştirilir?

Hasat: Taze fasulye için en ideal zaman, baklalarının 1/3 iriliğine geldiği zamandır. Hasadın gecikmesi fasulyelerin sertleşmesine ve kılçığının artmasına neden olur. Tanelerin yeme zevkini bozmaması için irileşmeden hasat edilmesi gerekmektedir.

Toprak: Fasulye kumlu–tınlı topraklarda iyi gelişim göstermektedir. Öncesinde hububat ekilmiş toprakta fasulye yetiştirilmek isteniyorsa, sonbaharda yapılacak sürme işlemiyle ilkbahara hazırlık yapılmış olması gerekmektedir. Açık yetiştiricilikte Mart sonu ve Nisan ayında ekim yapılmaktadır. Lakin iklim koşullarına göre ve kullanılacak tohumun çeşidine göre Mayıs ayının son haftalarına kadar kademeli bir biçimde ekilebilir. Tohumlar ocak adıyla anılan bölgelere asgari 50 cm arayla ve takriben 3 cm derinliğe ekilir. Sırık türlerinde her bir ocağa takriben 7- 8 adet fasulye tohumu ekilir ve üstü fazla sıkıştırılmadan kapatılır.

Sulama: Fasulye, yetişme zamanı boyunca düzenli halde sulanma ihtiyacı duyar. Fakat çiçeklenmeyle beraber sulamanın kesilmesi gerekmektedir. Asıl yaprak çıktığında, çiçeklenmeden önce, meyve tutumundan 10 gün sonra ve hasattan 1 ay önce olabilecek biçimde, toplamda 4 sulama yapılmaktadır. Bol sudan hoşlanmayan fasulyede; verim artışı ve mantar hastalıklarına karşı korunma için sık ve hafif sulama yapılmış olması gerekmektedir.

Bakım: Fasulyeler toprak yüzeyine çıkıp 4-5 yaprak verdiğinde yabancı otlarla mücadele ve havalandırma için ilk çapası yapılmaktadır. Çiçek açmadan önce yaklaşık birinci çapadan 3 hafta sonra ikinci çapa yapılmaktadır. Çiçeklenme zamanında çapa yapılmış olması tavsiye edilmez.

İklim: Fasulye ılıman iklim koşullarda yetişen bir bitki olarak bilinir. Bu özelliğiyle ilkbahar ve sonbahar ayları arasında kolay bir biçimde yetiştirilebilir. Gelişme devrinde asgari 20 derecelik sıcaklık ister. Sıcaklık 27 derecenin üstünde olduğunda çiçeklerini döker. 20 dereceden daha düşük sıcaklıklarda ise gelişim göstermez. Fazla nem büyümeyi durduran bir faktördür ve hassaten mantar hastalıklarına elverişli bir ortam hazırlar. Fasulye tohumlarındın çimlenmesi için ise asgari 10 derece, ideal olarak 20 ile 30 derece gerekir. Bodur türler için asgari sıcaklığın 10-13 derece, sırık türler için 14-15 derecenin üzerinde olması tercih edilir.

Dünya fasulye üretiminde Çin ilk sırayı alır. Çin’den sonra Türkiye 2. büyük üretici konumundadır. Türkiyede en fazla fasulye üretimi yapılmış olan il Samsun'dur. Genelde sırık ve bodur çeşitleri açık yetiştiricilikte tercih edilen türlerdir. Kapalı yetiştiricilikte ise, düşük maliyetinden dolayı bodur çeşitler tercih edilir.