Keman çeşitleri
Keman ile benzer biçimde çalınan viyola kemandan birazcık daha büyüktür. Gövde uzunluğu 41–45 cm arasında olan viyolanın toplam uzunl...
Violin ailesi olarak da adlandırılan keman ailesi 16.yüzyılda İtalya’da ortaya çıkmış, yay ile çalınan değişik ebat ve özellikteki 4 adet çalgıdan oluşur. Bu ailenin fertleri küçükten büyüğe doğru keman, viyola, viyolonsel ve kontrbas biçiminde sıralanırlar.
Viyola
Keman ile benzer biçimde çalınan viyola kemandan birazcık daha büyüktür. Gövde uzunluğu 41–45 cm arasında olan viyolanın toplam uzunluğu ise 66 cm’dir. Daha kalın ve daha yumuşak ses tonuna sahip olan viyolanın tellerinin nota değerleri de kemandan farklıdır. Viyolanın ses rengi daha fazla hüzünlü ve sevdalı halinde ifade edilir.
Keman
Keman ailesinin en küçük çalgısı olan keman, çene ile omuz arasında sıkıştırılarak ve yere paralel olacak biçimde tutulur. Kemanın tutulduğu taraftaki elin dört parmağı tuşe üstünde tellere basarak notaları oluştururken, diğer elde tutulan yay keman tellerine sürtülerek tellerden ses çıkartılır. Keman gövdesinin yanlarındaki girintiler, yayın dik pozisyonlardaki hareketini kolaylaştırır.
Viyolonsel
İtalyancada bu çalgının “violoncello” olarak ifade edilmesinden ötürü çello olarak da bilinen viyolonsel takriben 1,2 m uzunluğundadır. Gövdesinin en geniş bölümü 40 cm kadar olan viyolonsel büyük boyutundan ötürü oturularak çalınır. Viyolonsel çalacak kişi dik bir biçimde oturur, viyolonselin alt bölümünde bulunan metal çubuğu yere dayar ve viyolonseli dizlerinin arasında sıkıştırarak tutar. Viyolonsel takriben 40-45 derecelik eğimle, notalara basacak elin tarafındaki omuz üstüne yatırılır. Diğer taraftaki el de yayı tellere sürterek viyolonseli çalar. Kalın (bas) bir ses tonuna sahip olan viyolonsel orkestralarda bilhassa sololar için kullanılmaktadır.
Keman ailesinin tamamı değişik boyutlarda olsalar değişik tonlarda sesler çıkartsalar da genel görünüş itibari ile birbirlerine hayli benzerler. Keman ailesindeki bütün çalgılar, arşe de adı verilen yay ile çalınırlar. Bunun yanında keman ailesindeki bütün çalgılar 4 telli olmasına karşın, kontrbasın daha fazla senfonik orkestralarda kullanılan 5 telli bir çeşidi de vardır. Ek olarak keman ailesinin tuşe de adı verilen sap tarafında nota yerlerinin belirlenmesini sağlayan perdeler yoktur. Şimdi keman ailesini oluşturan çalgıların özelliklerine bir göz atalım.
Kontrbas
Boyu takribî 1.95 m, eni ise en kalın yerinde 60 cm olan kontrbas, bu boyutlarından ötürü ayakta dikilerek yahut yüksek bir taburede oturularak çalınır. Kontrbas çalınırken dik tutulur. Keman ailesinin en kalın sesli ve en büyük üyesi olan kontrbas, bir elle tuşe üstündeki tellere basılarak ve diğer elle de yayı tellere sürterek veyahut teller parmak ile çekilerek çalınır. Özel olarak caz müziğin vazgeçilmeyen bir çalgısı olan kontrbas, senfonik orkestraların da temel çalgılarından birisidir.