Uyku hangi evrelerden oluşur?
Sakin bir ortamda gözler kapalı bir biçimde yatıldığında beyinde bazı dalgalar kaydedilir. Kas tonusu uyku boyunca sahip olunan maksi...
Kişinin fizyolojisine, çevresel şartlara göre düzeni değişebilen uyku, değişik evrelerden oluşur. Hala bilinmezliğini koruyan bazı yanlarıyla incelemeye açıktır.
Sakin bir ortamda gözler kapalı bir biçimde yatıldığında beyinde bazı dalgalar kaydedilir. Kas tonusu uyku boyunca sahip olunan maksimum düzeydedir. Uyumak için gözleri kapamakla uykuya dalmak arasındaki döneme uykuya dalmanın latent zamanı denmektedir. Latent döneminden sonra değişim dönemleri başlar.
'Paradoksal uyku' olarak da adlandırılan bu uyku evresi, hiçbir uyku evresinde rastlanmayan hızlı göz küresi hareketlerinin görüldüğü evredir. Hızlı göz hareketlerine dayanılarak bu uykunun hafif olduğu düşünülmüştür. Daha sonrasında yapılmış olan araştırmalarla kaslar incelenmiş ve ağır bir uyku olduğuna karar verilmiştir. Kas gerginliği toptan kaybolmuştur lakin kol ve bacaklarda küçük seyirmeler görülebilmektedir. Beyin aktivitesi uyanıklığa yakındır ve non-rem uykusunun 1. evresine benzer. Rüyaların yüzde 80-90'ı Rem uykusunda görülmektedir. Gece uykusunun yüzde 20-25 ini oluşturmaktadır. Kişinin yaşı ilerledikçe REM uykusunda geçen zaman azalır.
3.REM uykusu
Uykunun farklı dönemlerden oluştuğu ilk kez Loomis ve arkadaşları tarafından düşünülmüştür. Uykuyu 5 döneme ayıran bu araştırmacılar, bu dönemlere A, B, C, D, E harflerini vermişler ve A'dan E'ye doğru uykunun derinleştiğini söylemişlerdir.
Diğer adı 'yavaş uyku' olan non-rem uykusu 4 evreden oluşur. 1. evre, uykuya dalma evresidir. Kas tonusu uyanıklığa göre biraz azalır. Gece içerisinde bazı zamanlarda tekrar ortaya çıkabilen bir evredir. Gözlerin uykuya daldıktan sonra yavaşçacık iki yöne hareketi gözlemlenmeye başlanır. 2. evre, uykunun derinleştiğini ve yüzeyselleştiğini gösteren birtakım uyku elemanlarının ortaya çıktığı evredir. Kas tonusu az daha azalır. 1. evrede görülebilen yavaş göz hareketleri bu evrede de görülmektedir. Gece uykusunun yüzde 45-50'si bu evreye aittir. 3. ve 4. evre uykunun tam olarak derinleşmiş olduğu evrelerdir. Kas tonusu gittikçe azalır ve yavaş göz hareketlerinin devam etmesi muhtemeldir. Gece uykusunun yüzde 20-25'ini oluşturmaktadır.
1.Sakin uyanıklık
2.Non-REM uykusu
Sonuç olarak uyku aktif olmayan ve durgun bir süreç değil, daima belli bir düzen içerisinde olan aktif bir süreçtir.
UYKUNUN AŞAMALARI