Hardal nasıl bir bitkidir?

Turpgiller ailesine ait tohumları baharat olarak kullanılabilen hardal 50 cm boylarında, yaprakları tüylü, çiçekli otsu bir bitki olarak bilinir. Yuvarlak, sert ve yeşil renkli bir gövdeye sahiptir. Kırmızı, siyah ve beyaz olmak üzere üç türü vardır. Bu üç tür arasında en fazla kullanılan siyah hardalın ana yurdu Akdeniz ve Batı Asya'nın ılıman kesimleridir. İklim özellikleri nedeni ile Avrupa, Kuzey Afrika ve Hindistan'da yetiştirilir. Türkiye'de çok yaygın olarak kullanılabilen bir baharat değildir. Ama Türkiye'de de çokca bölümde yetiştirilir.

Hardal tohumunun öğütülmüş durumu baharat olarak kullanılmaktadır. Sos olarak yahut soslara renk verici olarak zerdaçal ile beraber kullanılmaktadır. Ek olarak yağlı salamuraları ve lahana turşusunu tatlandırmak için de kullanılmaktadır. Tüm halindeki hardal tohumları deniz ürünleri ve et ürünlerinin pişirilmesi esnasında kullanılmaktadır. Toz hardal içeceklere, ızgara soslarına, yumurtalara veyahut fırında yapılmış olan bazı yemeklere katılır. Tatlısından acısına, keskin kokulusundan, yumuşak kokulusuna kadar çokca tür hardal sosu bulmak mümkündür. Hassaten av etlerinin tatlandırılması ve sebzelerden yapılmış olan salataların sosu için kullanılmaktadır. Hindistan'da ise güzel kokusu nedeniyle tereyağında kızartılarak garnitürlerde ve çeşnili yemeklerde kullanılmaktadır.

Bundan hariç banyo suyuna katılmak suretiyle veyahut lapa yapılarak romatizma ağrılarını tedavi etmek amacı ile da kullanılmaktadır. Tohumların tahriş edici özelliği olduğundan cilt ile uzun zaman temas etmemelidir.

Hardal soslarını yaparken deneyim çok önemlidir. Hangi anda reaksiyona son verilmesi gerekildiği iyi bilinmelidir. Hardal suyla reaksiyonunu tamamlayınca içine tatlandırmak için sirke, limon, şarap, tuz ve bira gibi maddeler eklenmektedir. Renklendirmek için ise hardal sosuna zerdaçal eklenebilir.

Kokulu ve sarı çiçekleri yaz ortasında küçük salkımlar durumunda açar. Minik küreler biçiminde olan kahverengi tohumları ise yakıcı kokulu ve tahriş edicidir. Kendi tohumları ile çoğalır. Mart ortasından başlayarak Mayıs ayına kadar tohumları bahçelere 25-30 cm aralıklar ile ekilir. Killi, kireçli, kumlu ve nemli toprakları sever. Temmuz sonundan Ağustos ayının ortasına kadar toplanır, dövülerek tohumları çıkartılır ve güzelce kurutulduktan sonra kaldırılır. Tam anlamıyla kurumuş olması çok önemlidir. Yeteri miktarda kurumadığında küflenir.