Swap nedir?
Yukarıda bahsedilen iki örnekte anlaşılacağı gibi, swap işlemleri kur risklerinden kurtulmak amacı ile yapılmaktadır. Bu işlem bir tü...
Döviz piyasalarında gerçekleştirilan işlemlerden biri olan Swap, dilimizde geri dönüşümlü değişim olarak da kullanılabilmektedir. Swap kavram olarak; belli miktardaki dövizin alınması ve başka bir tarihtetekrar satılmasıdır. Bu döviz işleminin tam tersi de mümkür. Bu halde önce döviz satılır, başka bir tarihte tekrar satın alınır. Kısaca bir dövizin teslim tarihleri değişik olmak üzere tek bir işlemle alınması ve satılmasıdır.
Swap Nasıl Yapılır?
Yukarıda bahsedilen iki örnekte anlaşılacağı gibi, swap işlemleri kur risklerinden kurtulmak amacı ile yapılmaktadır. Bu işlem bir tür ödünç alma işlemi biçiminde de düşünülebilir.
Bir başka swap çeşidi de "vadeli karşılığında vadeli swap"tır. Bu işlemi de bir misal ile açıklayalım. Diyelim ki, bir Türk firmasının bir banka ile swap sözleşmesi yaparak bir nebze sterlini iki ay vade ile satıp, benzer sterlini üç ay sonra geri alması gibi. Bu Türk firması bu işlemi iki ay sonra elde edeceğini düşündüğü bir satış bedelini, üç ay sonra başka bir ödemede kullanacaksa yapar.
Swaplarda bu işlem kişisel yapılamaz. Swap işleminde alım satım işlemleri benzer banka, benzer broker yada benzer kurumla yapılmaktadır. Karşı tarafta benzer işlemi tek seferde yaptığı için, alım satımda bir kur farkı bahsi geçen olamaz.Geri dönüşümlü değişimin(Swap) en bilinen kullanım biçim ise aynı zamanda döviz işlemi ile tarihi belli olan teslim işlemi arasında yapılanlardır. Bankacılık sisteminde bu olay "sade vanilya swapları" şeklide adlandırılır. Bir misal sayeside bu konu daha net anlaşılacaktır. Diyelim ki, firma alacağını ABD doları olarak tahsil etti ve kasasına koydu. Tahsil edilen bu döviz iki ay sonra firmanın başka bir ödemesinde kullanılacaktır. Firma yöneticileri, bu dövizi kasada tutmak yerine bir banka ile swap işlemi yaparak dövizi iki ay sonra tekrar almak kaydıyla sattı. Bu halde firma hem iki aylık zaman zarfında bankanın bu paraya vermiş olduğu faizin sahibi oluyor, hemde iki ay sonraki ödemesinin karşılığını hazırda tutmuş oluyor. Firma benzer işlemi swap kullanmadan da yapma olanağına sahiptir. Lakin, piyasa alış kurundan satılan döviz, vade geldiği zaman farklı kurda olabilir. Bu hal firmaya kur düştüğünde kazanç sağlasada, kurun yükselmesi halinde ise katlanması gerekli olan bir maliyete neden olur.Bu yüzden firma yöneticileri tek bir seferde dönüşümlü değişim işlemi yapmak varken, karmaşık ve biri birinden bağımsız iki riskli işlem yapma gereği duymazlar.