Gökyüzü neden mavidir?
Eğer güneşe direkt bakarsak ( bunu asla yapmayın! ) beyaz bir ışığın gözümüze gelmesini bekleriz. Çünkü güneş ışınları renklere ayrıl...
Gökyüzünün rengi, esasen çok detaylı bir açıklaması olan zekice bir sorudur. Bu soruyu şu biçimde değiştirerek işe başlayalım. Gökyüzü neden siyah değil?
Eğer güneşe direkt bakarsak ( bunu asla yapmayın! ) beyaz bir ışığın gözümüze gelmesini bekleriz. Çünkü güneş ışınları renklere ayrılmamış durumu ile beyazdır. Ama gözümüzü Güneş’ten uzak gökyüzüne çevirdiğimizde mavi gökyüzünü gördüğümüze göre gözümüze gelen ışığın rengi mavi olmalıdır. Peki bu mavi ışın nereden geliyor?
Uzayda duran bir cismin üstünde veyahut geniş bir odada karanlıkta oturduğunuzu düşünün. Uzak bir noktadan gözümüze bir el feneri tutulmuş olsun. Bu halde ne görürüz? Eğer el feneri kapalı ise simsiyah bir görüntü… El feneri açık ise ve eğer odada olduğunuzu hayal ettiyseniz duvardaki yansımaları göz ardı ederseniz siyah bir arka planın üstünde daire biçiminde bir ışık görürsünüz. Bu örnekte biz Dünya el feneri ise Güneş olursa, karanlık uzayda siyah bir gökyüzü ve sarı yuvarlak bir güneş görmemiz gerekirdi. Ama hal böyle değil. Verilen örnekte arka plan siyah iken gerçekte arka planımız masmavidir. Bunun sebebini anlamak için birazcık daha derine inelim.
Geceleri gökyüzü siyah olduğuna göre ve sadece Güneş’in bulunmuş olduğu hallerde gökyüzü mavi olduğuna göre bu mavi ışığın kaynağı Güneş olmalıdır. Konuya girişte verdiğimiz örneğe geri dönersek bir el feneri gibi Dünyamızı aydınlatan Güneş ile Dünya arasında gökyüzünün mavi olmasına neden olacak tek şey atmosferdir. Demek ki Güneş ışığı atmosfer ile bir tür etkileşimde bulunur.
Güneş ışığı Dünya atmosferine çarptığında her yöne doğru saçılır ve atmosfer Güneş ışınlarını kırar. Bu kırılım nihayetinde Güneş’in beyaz ışınlar Dünya’nın yüzeyine mavi ışınlar halinde ulaşır. Bu nedenle gökyüzü mavi görünür. Tabi bu noktada şöyle iki soru aklımıza takılıyor olabilir. Atmosfer tarafından kırılan ışınlar neden kırmızı değil de mavi renk oluyor? Atmosfer kırdığı ışınları neden her yöne dağıtıyor? Bu sorulara bilim insanlarının vereceği yanıtlar tabi ki var. Araştırmaya devam!