Çek nasıl ciro edilir?
Çekin arkasındaki sayfa artık dolduğu zaman çeke yeni kağıt parçası eklenmektedir buna da alonj denir. Çekle ilgili bütün hükümlere t...
Ticari işletmelerin veya insanların finansal araçlarından olan ekler, yalnızca yazan ve adına yazılan kişi arasında kalmak zorunda değildir. Mesela X firmasının Y firmasına borcunu ödemek için vermiş olduğu çek, Y firması tarafından Z firmasına "ciro edilerek" verilebilir. Fakat şurada farklılaşan tek şey tahsil edecek kişidir. Her çeşit X kişisi çek üstünde yazılan miktarı ödeyecektir ama en nihayetinde parayı alacak olan kişi Z kişisidir.
Hamiline Ne Demektir?
Çekin arkasındaki sayfa artık dolduğu zaman çeke yeni kağıt parçası eklenmektedir buna da alonj denir. Çekle ilgili bütün hükümlere tabidir.
Bazı çekler direkt bir isme değil "hamiline" olarak düzenlenir. Hamiline düzenlenen çekler, tarihi geldiği zaman kimin elindeyse onun tarafından tahsil edilebilmektedir. Bu şekil çeklerde ciro etmek zorunluluk değildir, fakat yine de ciro edilebilmektedir, bu bir tür teminat işlevi görür.
Çeki Ciro Etmenin Yolları
İkinci metotsa "beyaz ciro"dur. Ahmet Bey bu halde çekin arkasına yalnızca "Ödeyiniz" yazar, kendi adını ve soyadını yazıp imza atar. Bu halde çek kimin elindeyse o tahsil etme yetkisine sahiptir.
Çeki ciro eden kişiye ciranta denir. Ciro işlemi ciranta tarafından iki halde yapılabilmektedir.
İlk yöntem "tam ciro"dur. Ahmet Bey çekin arkasına "Mehmet AKIN'a ödeyiniz" yazar, altına da kendi adını ve soyadını yazıp imza atar. Mehmet Bey tekrar ciro etmediği sürece çeki yalnızca o tahsil edebilir.
Örnek vermek gerekirse ciro edilecek olan çek Ahmet Ekşi (isim misal olarak verilmiştir) adına yazılmış. Ahmet Ekşi ise borçlarını ödemek için elindeki çeki Mehmet Akın'a (misal isim) ciro edecek. Ahmet Bey bu işlemi 2 farklı biçimde yapabilir.
Aval Nedir?
Çek karşılıksız çıktığı zaman çekin son sahibi cirantacıya, keşideciye (çeki düzenleyen kişiye) ve avala başvurabilir. Benzer zamanda karşılıksız çeki yazan kişiye çek yazma yasağı konulur. Hapis cezası son düzenlemeyle kaldırılmıştır.
Çeklerle ilgili ayrı bir konu ise aval kavramıdır. Çeki düzenleyen kişi (keşideci) den başka, çekin üstüne atılan diğer imzalar "aval" sayılır ve aval veren kişi (avalist) çek ödenmezse bir tür kefil durumundadır.