Dilekçe hakkı

Pekçok hakkımız gibi dilekçe hakkımızdan da birçoğumuz bihaberiz. Dilekçe ve dolaylı olarak bilgi edinme hakkı son derece önemli anayasal bir haktır. Bu hakkımızı sağlıklı halde kullanabilmemiz için tanımını, kapsamını ve içeriğini pek güzel bilmemiz gerekmektedir.

3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanuna göre dilekçede belli unsurların bulunması zorunludur. Bu zorunlu unsurlar: Dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veyahut ikametgah adresi.

Dilekçe hakkı, anayasamıza göre; sorulara cevap almak suretiyle bilgi edinmeyi, şikayette bulunmak suretiyle denetlemeyi, dilek ve öneride bulunmak suretiyle de demokratik katılımı sağlayan siyasal haklardandır. Anayasa ile güvence altına alınmış bir haktır.

Bu hakkı kimler kullanabilir ve kapsamı nedir?

Nedir dilekçe hakkı?

Vatandaşlar ve Türkiye’de ikamet eden yabancılar (karşılıklılık esası gözetilmek şartıyla) kullanabilir. Vatandaşlar ve karşılıklılık şartını sağlayan yabancılar kendileriyle yahut kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında yetkili makamlara ve TBMM'ye yazı ile başvurma hakkına sahiptir. 

Aşağıda yazılı özellikleri içeren dilekçeler incelenemez:

Yetkili idari makam aldığı dilekçenin sonucunu veyahut yapılmış olan işlemlerin gidişatını en geç 30 günün içerisinde gerekçeli olarak dilekçe sahibine bildirmek zorundadır. Lakin TBMM Dilekçe Komisyonuna yapılmış olan başvurularda bu süre 60 gündür.

Dilekçe ile başvuru sadece TBMM'ye ya da yetkili idari makamlara yapılabilmektedir. Bir özel kişi veyahut kuruma karşı dilekçe hakkı ileri sürülemez. Ek olarak bu hakkın yazılı olarak kullanılması zorunludur, tersi halinde talep dinlenmeyebilir.

Kaynak: 3071 sayılı kanun, başbakanlık genelgesi (B.02.0.PPG.0.12-320-1327)

-Yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili olanlar,

-Belli bir konuyu ihtiva etmeyen,

Daha katılımcı, denetleyici, demokratik bir toplum istiyorsak başta dilekçe hakkımız olmak üzere çokca hakkımız konusunda bilinçlenmemiz gerekiyor. Unutmayın ki hiçbir resmi kurumun, sizin usulüne münasip olarak verdiğiniz dilekçeyi kabul etmeme lüksü yoktur. Gereğini yapmak zorundadırlar.

-Zorunlu unsurlardan herhangi birini taşımayanlar.

Bu yazılı hususlar dışında dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi Türk Ceza Kanunu'na göre suçtur. Yetkili makama verilen dilekçenin hukuki bir neden olmaksızın kabul edilmemesi durumunda, fail hakkında 6 aya kadar hapis cezası hükmolunur.