Bono ve fon getirileri
Fonlar içeriği ile alakalı olarak isimlendirilip tipleri belirlenir. Eğer içeriğinin asgari %25'i hisse senedinden oluşuyorsa o fona ...
Getirilerini hesaplamadan önce fon ve bono kavramlarına bir göz atmakta yarar var.
Fonlar içeriği ile alakalı olarak isimlendirilip tipleri belirlenir. Eğer içeriğinin asgari %25'i hisse senedinden oluşuyorsa o fona A Tipi fon denilir. Dikkatli olunması gerekli olan nokta A tipi fonlar ekseriyetle T+2 yahut 3 gün içerisinde nakde dönüşür. %25'ten oranlı ise hisse senedi B Tipi fon adını alır. B tipi fonlar daha likit olup risk oranları daha düşük olur. A Tipi fonlar ise daha çok risk daha çok getiri imkânıyla çalışır.
Fon, gelir elde amaçlı değişik özellikli yatırım araçlarının bir araya getirilip tek bir araç olarak sunulmasına denir. Mesela bir fon %40 repo, %45 hazine bonosu ve %15 özel sektör tahvilinden oluşabilir. Tüm bu araçlara ayrı ayrı yatırım yapıp takip etmek yerine fon bunu sizin için yapar. Fonlar bir tüzük çerçevesinde inançlı mülkiyet esasına göre para toplar ve yatırım yapar. Fonların tüzel bir kişiliği ve bir yönetim kurulu mevcuttur ve süreli değillerdir. Bonolar ise belli bir vadeye endekslidir. Bonolar borçlanma senedi olduğundan üreten kuruluş, belli bir vade için topladığı mevduatı süre içerisinde önceleri belirlediği faizden nemalandırıp dönem sonuç kısmında sahibine iade etmek durumundadır.
Fon ve bonoda Vergi Usul Kanunu'nun 69. Maddesine göre %10 gelir vergisi yapılmaktadır. Net kazancınızı bu gideri elde edeceğiniz kazançtan çıkartarak bulabilirsiniz.
Getiri tarafını alın sırasında düşünmek en doğrusudur. Bono yatırımda alım yaptığınız noktada size vereceği faiz oranı ve sağlayacağı getiri bellidir. Ama şurada tahminde bulunulması gerekli olan nokta, nakde dönüşeceği tarihe kadar faizlerin ne halde hareket edeceği ve enflasyonun durumunun ne olacağıdır. Faizler genel seviyesi %9 iken %11 ile bono almak mantıklıdır. Ama ara zamanda faizler %15'e yükselirse sağlayacağınız getiri reel getirinin altında kalacaktır. Diğer taraftan fon için, fon içeriğinde yer bulan yatırım araçlarının ne biçimde gelişeceğini tahmin etmek elde edeceğinin getiri oranını hesaplamada önemlidir.
Bono, genel bir kavram olarak kullanılsa da teknik olarak, vadesi 1 seneden kısa olan iç borçlanma senetlerine verilen genel isimdir. Devlet tarafından çıkartılanlara "hazine bonosu", özel sektör tarafından çıkartılana ise borçlanma senedi denmektedir. 1 seneden uzun vadeli olanlara ise tahvil denir.