Armoni nedir?

Yunanca harmonia kelimesinden türeyen armoni, uyum anlamına gelir. Müzikteki temel öğelerden olan armoni, aynı zamanda duyulan değişik seslerin birleşmesidir. Bir titreşimin oluşturduğu ses ile beraber o sesten daha zayıf olan armonikleri de esasen duyulmaktadır.

Armoninin temel öğesi üç sesten oluşan beşli akordur. Beşli akorlar dışında majör ve minör akorlar, eksilmiş ve artılmış beşli akor, beşli akorlara üçlü eklenmesiyle oluşan dört sesli yani yedili akorlar, dominant yedili, dokuzlu, onbirli, onüçlü gibi akorlar mevcuttur.

Armoninin öne çıkıp önem kazandığı dönem 1600'lü yılların başlangıcı olan barok devredir. Klasik ve romantik devirlerde kullanılan geleneksel armoni, sonralarda besteciler tarafından geliştirilerek değiştirilmiştir. 15. yüzyılda gelişmeye başlayan tonal armoni kapsamında yazılan eserlerden, 19. asrın sonlarına kadar değişim ve yenilik arayışları ile beraber bitonal, politonal, atonal gibi türlü sistemlere uzanan geniş bir yelpazede eserler üretilmiştir.

Marş armoni veyahut armonik yürüyüş; tekrar esasına dayanan, birden çok akor kümesinin yürüyüşe benzer hareketle tekrar edilerek sürdürülmesidir. Yürüyüşün ilk örneğine model, benzer biçimde devam eden kısmına benzeri denir. İnen ve çıkan biçiminde iki kısıma ayrılan yürüyüşlerde benzerlik, bas kısmının izlediği yoldadır.

Armonik yapıyı, üç ya da daha fazla sesin aynı süre içinde tınlamasıyla meydana gelen akorlar oluşturur. Bu yüzden melodik yapı dahilindeki notasyon yatay kabul edilirken, armoni dikey müzik yazısı olarak tanımlanmaktadır. Akor yapısı içerisinde hissedilen bir melodi olduğu gibi, melodi içerisinde de akorlar fark edilir. Melodiye eşlik eden birbirini izleyen akorlar dizisi, ezgiye nihai anlamını kazandırır. Melodi ve armoni ayrı düşünülemeyen iki unsurdur. Birden fazla tamamlayıcı melodinin ortaya çıkardığı çokseslilik de akor oluşturduğu için bir armoniye sahiptir. Çoksesli müziğin gelişimindeki temel taşı armonidir.