Satrançta notasyon nedir?
Notasyon kağıtları amaca münasip olarak tasarlanmışlardır. Üst kısımda turnuva isim yeri, altında siyah ve beyaz oyuncularının isim y...
Kendi kuralları değişik uygulamaları ile öne çıkan satranç oyununda, hamlelerin kaydının oyuncular tarafından tutulması hayli önemlidir. Çünkü bu hal için oyunculara ekstra süre bile verilir. Hamlelerin kaydedilmesi işlemine notasyon denir.
Şah: Ş
Fil: F
Piyon: isteğe bağlı olarak P (P yazılmadan, direkt kare adı girilerek de piyon hamleleri notasyona geçirilebilir)
Kısa Rok: 0-0
Kale: K
Mat: #
Uzun Rok: 0-0-0
Vezir: V
Şah çekme: +
At: A
Notasyon kağıtları amaca münasip olarak tasarlanmışlardır. Üst kısımda turnuva isim yeri, altında siyah ve beyaz oyuncularının isim yerleri, yanlarında UKD / ELO puan gösterge yerleri, hemen yanlarında sonuçların yazılacağı alanlar ve üzerinde de tarih bulunmaktadır. Daha sonrasında ana kısım gelir. Bu ana kısımda hem siyah aynı zamanda beyaz hamlelerin yazılacağı özel ve sıralı kareler vardır. Notasyon kağıdının en altında ise oyuncuların ve satranç hakeminin imza atacağı alanlar bulunmaktadır. Notasyon kağıdı oyun esnasında yetmezse ikinci notasyon kağıtlarına geçilir.
Notasyon İle İlgili Temel Noktalar
Notasyon tutan oyuncu her şeyden önce hamle yapan taşın baş harfini büyük olarak ilgili yere yazar. Sonrasında ise bahsi geçen figürün hangi kareye gittiği yazılır. Örnek verilecek olursa vezirin e6 karesine ilerlemesi "Ve6" olarak yazılır. Eğer bu karede bir taş yeme durumu ilgili ise "Vxe6" yahut "VxAe6" yazılır. Yenilen taşın baş harfinin yazılması ise isteğe bağlıdır, zorunluluk durumu değildir. Notasyonda kullanılan kısaltmalar şunlardır:
Yapılmış olan hamlenin not edildiği notasyon uygulamasında hem rakibin aynı zamanda kendi hamlelerinin yazılması oyuncu açısından zorunludur. Satranç turnuvalarında sırf notasyonda zaman kaybedilebileceğinden ötürü oyuncunun saatine hamle başına 30 saniye eklenmektedir.
Notasyonun temel gayesi hamlelerin kayıtlı olmasıdır. Çünkü bir kötü halde, taşların devrilmesi gibi olağandışı hallerde, notasyon kayıtlarından yola çıkılarak oyun devam ettirilir. Benzer biçimde, oyuncuların belli pozisyonlara itiraz etmeleri, bazı hamlelerin gerçekleşip gerçekleşmediği ile ilgili itiraz halleri gibi hallerde notasyon kağıtları esas alınır.