Hızlı okuma teknikleri

Eğitim okumayı öğrenmekle başlar ve daha sonrasında okuyarak öğrenme süreciyle devam eder. Okumayı öğrenme çocuklu yaşlarda okul ve aile desteğiyle sağlanmaktadır, lakin toptan okumayı öğrenme prosesi çocuğun kapasitesine ve bu süreçteki çalışma disiplinine bağlı değişerek sona erer.

Hızlık okuma tekniğinin kazanılmasında ek olarak okunacak yazının büyüklüğüde önemlidir. Başlangıçta daha büyük yazıları gözünüzle okuyarak bu hızı kazanabilir zaman geçtikçe daha küçük yazıları blok blok okuyarak bu tekniği öğrenmiş olursunuz.

Hızlı okumanın gerçekleşebilmesi için geliştirilen bu teknikler daha fazla göz kaslarını geliştirme ve iyileştirmeye dayalıdır. Belli yöntemler hasebiyle devamlı göz kası çalışmak yazının okunurken daha hızlı ve daha az yorucu olmasını sağlayacaktır. En fazla bilinen hızlı tekniklerden biri olarak; bir kağıda 1’den 10’a kadar ilk 5’i üstte kalanlar altta olmak üzere sayıları yazın. Daha sonrasında gözünüzle hızlı halde 1’den 10’a kadar okuyun ve içinizden sessizce sayıları tekrar edin. Bu işlemi tekrarladığınızda takriben 6 yahut 7 tekrardan sonra göz kaslarınızın yorulduğunu hissedeceksiniz. Lakin devamlı alıştırmalarla bu işlemin gün içinde birkaç defa olmak üzere takriben 1-2 dakika yapılmış olması göz kaslarınızı geliştirecek ve böylelikle hızlı okumalarınızda daha akıcı olurken daha az göz yorgunluğuna maruz kalmış olacaksınız.

Hızlı okumada konsantrasyon da önemlidir. Hızlı okuma öğrenilebilir ama çabuk kavrama, algılayabilme ve devamında hatırlama bu işin gözden kaçırılmaması gerekli olan çok önemli detay kısmıdır. Bunun geliştirilmesi için bir çok psikolojik, fizyolojik ve biyolojik yöntemler mevcuttur. Azıcık çaba ve sabır hızlı okuma tekniklerini tam konsantreyle kazanmanızı sağlayacaktır.

Göz taramasıyla en direkt bu işe başlamak yanlış olabilecektir. İlk zamanlar her kelimeyi adet adet üzerinde durarak okunması hem kavramanız açısından yararlı olacakken hemde hız kazandığınızda okuma konusunda ciddi bir tecrübeye sahip olmuş olacaksınız.

Bir başka teknik bir kağıdın üst tarafına büyük harflerle A'dan E'ye kadar yazıdıktan sonra alt bölümüne H'den I'ya Türkçe karakterleri yazın ve gözünüzle bir aşağı bir yukarıdaki yazıyı içinizden sesli ve hızlı halde tekrarlayın. Bu tekrarlama işlemi takriben 6 kez sürsün. Belli periodlarla yapılmış olan bu alıştırma kağıt üzerindeki yazıya olan hakimiyetinizi arttıracak, hızlı göz taramalarınızı daha aktif hala getirecektir.

DİPNOT: Hızlı okuma tekniklerini öğrenme amacı ile kurslar bulunur. Fakat bu kursların çoğu işin anlama ve kavramayla ilgili olan konsantrasyon bölümünü ele almamaktadırlar. Ama unutulmamalıdır ki; anlama gerçekleşmediği sürece hızlı okuma tekniğini öğrenmenin hiçbir faydası olmayacaktır.

Çok değişik halde geliştirilen okuma teknikleri vardır. Göz gezdirerek, ayrıntılı olarak altını çizerek, sesli yahut sessiz derken değişik tarzlarda okuma yöntemleri geliştirilmiştir. Hızlı okuma tekniğini ayrı bir başlık olarak incelemek yerine okuma tarzlarının tamamlayıcı bir parçası olarak bakılabilir. Örneğin sessiz, içten okunulan bir yazının benzer zamanda hızlı da okunabilmesi gibi. O durumda ister göz gezdirilen bir yazı isterse detaylarının inceleneceği bir yazı olsun, iki tarz içerisinde hızlı okuma yapılmış olması mümkündür; yeter ki okumaya başlanacak parçadan ne alınmak istediği bilinsin. Kişi okuyacağı parçadan genel hatlarıyla neye değindiğini mi görmek istiyor yoksa konunun tüm detaylarını mı algılamak istiyor önce bunu bilmeli.

Herkes okumaya heceleye heceleye adet adet okuyarak başladı ve devamında bunu aşarak daha akıcı olmayı öğrendi. Bugün şu yazı okunurken dahi göz kasları hızlı biçimde hareket ediyor ve kelimeler akıcı bir biçimde algılanıp geçilebiliyor. Her bir kelimenin üzerinde yoğunlaşmak yerine hızlı göz hareketleriyle daha seri ve nadiren geri dönüş yapılarak okunuyor. Fakat çok uzun yazılarda, kitap yahut makalelerde bu seri tavrı korumak kimseler için bazen zor olabiliyor. Hızlı okuma tekniğini çözmüş usta bir okuyucu normal kişilere göre daha hızlı, akıcı ve seri bir biçimde çok uzun yazıları dahi daha az göz yorgunluğu çekerek okuyabiliyor. Bu demektir ki bu tekniği öğrenmiş usta bir okuyucu daha fazla sayıda kelimeye akıcı ve hızlı kavrar bir biçimde hemen hakim olabiliyor.