Kündekari sanatı nasıl yapılır?

Daha fazla pencere, kapı, dolap kanatları ile minber ve kürsülerde uygulanmaktadır....

 

Kündekari; beşgen, sekizgen, yıldız gibi geometrik biçim ve desenlerde kesilmiş ahşap parçalarının, bir materyal yardımı olmaksızın, sadece birbirlerine geçirilmesi ile düz yüzeyler elde edilmesini sağlayan bir dekoratif doğramacılık tekniğidir. 

Nerelerde Kullanılır?

Daha fazla pencere, kapı, dolap kanatları ile minber ve kürsülerde uygulanmaktadır.

Kündekari Nasıl Yapılır?

Kündekari; birbirini keserek ardı ardına uzanan çizgilerin oluşturduğu yüzeysel bir doku ve bu dokunun arasına türlü geometrik biçimler yerleştirilerek yapılmaktadır. Hepsinden önce düz tahtalar yanyana getirilerek bir zemin hazırlanır. Sonrasında yüzeyde yer alacak materyallerin hangi biçimlerde olacağına karar verilir. (Çokgen, yıldız, beşgen vs.) Ara yüzeylerde yer alacak olan ahşap parçalarının içi oyma tekniği ile yapılmış olan kıvrıkdal örgeleriyle doldurulur. Sonrasında bu geometrik biçimlerin aralarına oyulan kanallara, hazır­lanmış çıtalar çakılır. Bu noktada atlanmaması gerekli olan bi nokta ise, seçilen geometrik biçimlerin her biri benzer parçadan; arasındaki çizgiler ise ayrı ayrı çıtalardan yapılmasıdır. Sonraki safhada, her bir ahşap parçası biri birine geçmeli olarak oturtulur. Bu anda tutkal yahut çivi gibi materyaller kullanılmaz (Tutkal yahut çivi gibi diğer materyaller tümüyle çakma veya yapıştırma kündekaride kullanılabilir.) Ardından, yan yana birleştirilen her parçada, ahşabın suyunun ters yönde olmasına dikkar gösterilir. Suyun ters yönde olması, levhanın kuruması sebebiyle ayrılma, kopma ya da dönmesini engellemek içindir. Ek olarak oluşan büyük levhanın parçalarının dağılmaması için arka yüzeyinde destekleyici nitelikte ahşap bir iskelet bulunmalıdır.

 

Bazı örneklerinde desenlerin arasına konulan değişik türdeki plakala biçimleri ile oyma ve sedef işçiliği gibi alanlar da kompozisyona dahil edilebilmektedir.

Manisa Ulu Camii, Bursa Ulu Camii, Konya Alaeddin Camii'nde günümüzdeki en güzel kündekari örnekleri görülebilmektedir.

Hangi Ağaç Türleri Tercih Edilir?

Farklılaşan mevsim şartları göz önünde bulundurularak, ısı ve nemden etkilenmeyecek nitelikteki ağaçlar ile çalışılır. Genel olarak iç mekanlarda kiraz, ceviz, şimşir, abanoz, armut, altın varak gibi ağaçlar tercih edilir. Dış mekanlarda ise, meşe, sapelli, ireko, tik, dişbudak gibi sert hava koşullarına sağlam ağaçlar tercih edilir.

Kündekari terimi Farsça’dan dilimize geçmiştir. Asıl durumu kendekaridir ve heykeltıraşlık, hakkaklık, kalemkarlık gibi plastik sanatları ifade etmek için kullanılmaktadır.

 
 
 

Devam etmek için bir sonraki makalemiz olan Fotoğraf çekerken diyafram nasıl ayarlanır? adlı yazıyı inceleyebilirsiniz.

 
 

Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı.

 

Bu konu hakkında siz ne düşünüyorsunuz?