Kontrol kalemi nasıl çalışır?
Gördüğünüzde dikkat göstermeniz gerekli olan bir püf nokta olarak belirtmeliyiz ki, neon lamba kalemleri kullanılırken ışığın titrek ...
Kontrol kalemi türlü elektronik gereçlerde voltaj akımı olup olmadığını kontrol etmek için kullandığımız bir tür tornavidadır. En basit ve sık kullanılan türü, neon akım kiti adı verilen iletken tornavida ucu, plastik bir tutacak ve içindeki lambadan oluşur. Zamanımızda daha kolay ulaşabildiğimiz diğer varyasyonları ise elektronik düzenekleri kullanılarak ölçülen akımın voltajını da belirtirler.
Kontrol kalemi nasıl çalışır?
Gördüğünüzde dikkat göstermeniz gerekli olan bir püf nokta olarak belirtmeliyiz ki, neon lamba kalemleri kullanılırken ışığın titrek yanması yahut yanıp sönmesi bize kablo bağlantılarında bir kesiklik, kopukluk yahut zedelenme olduğunu söyler. Bu hali elektronik düzeneklerde de voltaj ya da amper akımındaki değerin değişmesi ile gözlemleriz.
Bahsettiğimiz, en fazla kullanılan edevat olan neon lambalı kalem standart bir tornavida, iletken olmayan bir tutacak ve bu tutacağın içine yerleştirilen neon lambalı akım ölçer düzenekten oluşur. Kinetik bir enerji formu olan elektriğin aktarılması için bir devam bağlantısı olması gereklidir. Nasıl ki prizlerimiz bir gelen bir de giden akımı taşımak üzere iki delik, kablo ve bağlantıdan oluşuyorsa, kontrol kaleminin de lambayı etkilemesi için akımın, lambanın devamına aktarılması gereklidir. Neon lamba, her ne kadar karşıladığı akımın yüksekliğine karşın zarar görmeyeceği için seçilmişse de içinden geçen elektriğin bir taşıyana aktarılması, ölçülecek akımın genellikle tehlike yaratabilecek voltaj kapasitesinde olması nedeniyle tutacak içindeki bu düzenek, elektriğin zarar vermemesi için dokunduğumuzda yanan bir lambadan çok çok karışıktır. İletken tornavida ile bağlanan neon lambaya ulaşan akım, tornavidanın tutacağının arkasından iletilmeden önce voltaj kapasitesi bir aparat ile düşürülür. Çoğu modern kontrol kalemlerinde kapasitör dediğimiz elektronik bağlaç ekipmanları kullanılsa da eski tip kalemlerde kömür alaşımı gibi iletkenliği mikroskobik boyutta olan materyaller de kullanılmaktadır.
Bir ekipman üstünde akım olup olmadığını ölçmek için her şeyden önce düzeneğin akım ve gelim bağlantıları tamamlanmalıdır. Örnek verirsek prizin düzeneği hazır olduğundan kabaca fişini takmak ve var ise tuşunu açmak yeterlidir. Ölçüm yapmak için ise kontrol kalemini artı ya da eksi bağlantılara yani priz deliklerinden birine değdirerek, içine sokmak suretiyle ölçülür. Parmağımızı kalemin tutacağının arka yüzüne değdirerek lambanın yanıp yanmadığına bakarız. Lambada ışık olması, bize elektrik akımının varlığını söyler. Voltaj ölçümü için elektronik kalemler de vardır. Bir iletkene ihtiyaç duymayan bu ekipmanların da benzer biçimde akımın iletildiği çıkışlara değdirilerek çalıştırılması bize gereken akım bilgisini sunar. Düzenekteki amper ölçümü için kullanılan daha karışık ekipmanlar ise bir bağlantısı artı, diğeri eksi çıkışlarına bağlanmak suretiyle akan elektron yoğunluğunu amperaj olarak ölçer.