Sermaye piyasası araçları nelerdir?

Sermaye piyasası, sermayenin arz ile talebinin karşılaştığı piyasa olarak tanımlanır. Ülke ekonomisi yönünden gayet önemli olan bu piyasa, yalnız olarak ekonomiye katkı sağlayamayan küçük yatırımların birleşerek daha büyük yatırımlar biçimine gelmesi ve ekonomiye katılmasını sağlamaktadır. Sermaye piyasası araçları temelde iki ana gruba ayrılır. Bu araçlar, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır.

Diğer sermaye piyasası araçları ise, menkul kıymetler dışarısındaki diğer sermaye piyasası araçlarını kapsarlar ve şartları Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen evraklardır. Bunlarla beraber sermaye piyasası aracı olarak sayılmayan bazı belgeler vardır. Bunlar başlıca; çek, poliçe, nakit, bono ve mevduat sertifikalarıdır.

Tahvil, vadesi bir sene yahut daha çok olan borçlanma senetlerine denir. Tahviller, devlet tarafından veya şirketler tarafından ihraç edilirler ve tahvili ihraç eden taraf tahvil sahibine borçlanmış olur. Hassaten devlet tahvilleri hayli güvenlidir. Ama, özel sektörde de bazı şirketler tahvil ihraç edebilir. Tahviller devamlı aralıklar ile faiz getirisi sağlarlar. Bu getirinin yanısıra, belirlenen vadede son faiz ödemesi ve bahsi geçen anaparanın geri ödenmesi söz konusudur.

Menkul kıymetler arasında en fazla işlem gören sermaye piyasası araçları hisse senetleri ve tahvillerdir.

Hisse senedi, şirketlerin ihraç ettiği ve onu alan tarafı şirketin ortaklarından biri yapan bir yatırım aracıdır. Devlet tahvillerine göre daha risklidir, lakin daha çok getiri sağlamaktadır.

Menkul kıymetler alacaklılık veyahut ortaklık yaratan kıymetli evraklardır. Yatırım aracı olarak kullanılırlar ve belli bir meblağı temsil ederler. Dönemsel getirileri vardır. Tek bir ticari işlem için değil, çok sayıda ihraç edilirler ve halka arz edilirler. Menkul kıymetler kategorisindeki sermaye piyasası araçları başlıca; hisse senetleri, hisse senedi türevleri, tahviller, tahvil türevleri, tahvil faiz kuponları, hazine bonoları, banka bonoları, finansman bonoları, banka garantili bonolar, gayrimenkul sertifikaları, gelir ortaklığı senetleri, yeni pay alma kuponları, katılma intifa senetleri, kar ve zarar ortaklığı evrakları, geçici ilmühaberler, varlığa dayalı menkul kıymetler, borsa yatırım fonu katılma evrakları ile 2 sene yahut daha uzun bir zaman olan ipotekli borç yahut irat senetleridir.