Sabun neden köpürür?

Yağ asitleri ile bazların tepkimesi nihayetinde oluşan tuzlar sabun olarak adlandırılır. Sabun yaparken çok değişik yağ asidi kullanılabilirken, her yağ asidinin sabun biçimine getirilebilmesi için kullanılması gerekli olan baz miktarı da farklıdır. Çok eski dönemlerden beri rastlanan sabunların, öncelikle hayvansal yağların kül ile birleşmesi ile ortaya çıktığı düşünülmektedir. Suyla birleştiğinde sabunun temizleyici özelliği meydana gelir. Sabunların temizleyici özellikleri ise sabunun su çekme özelliğine sahip ince bir katman ile yağ tabakalarının sarıp, bu yağları yüzeylerden uzaklaştırmasından kaynaklanmaktadır.

Sabun Neden Köpürür?

Sabunun köpürme nedeni, sabunlu sudaki kimyasallardan kaynaklanmaktadır. Sabunlu suda bulunan sodyum ve sülfat bileşikleri gibi maddeler, yüzey gerilimini düşürme eğilimindedirler. sabunlu su içine giren hava moleküllerinin çevresini kaplayan sabun molekülleri, yüzey gerilimini düşürmek için ince ve küresel bir şekil alırlar. Sabun köpükleri yüzey gerilimlerinin çok düşmesinden ötürü genelde birkaç saniyede patlarlar. Buna ek olarak köpük başka bir maddeye temas ederse, bu müdahale de yüzey gerilimini bozacağından, köpük bu halde da hemen patlar.

Sabunun suyla birleştiğinde meydana gelen temizleyici özelliğinin yanında diğer bir özelliği de köpük oluşumudur. Sabun köpüğü, ince bir katmanla çevrilidir ve içerisi hava ile doludur. Biçimi yuvarlak olan sabun köpüklerinin üstü, ışığı yansıtma özelliklerinden ötürü yanardöner bir renge sahiptir. Çok miktarda köpüğün bir araya gelmesi ise köpürme olarak adlandırılır ve bu hal sabunlu suyun çalkalanması nihayetinde içine giren hava moleküllerinden kaynaklanır. Lakin suyun sertliğini belirleyen kalsiyum ve magnezyum gibi iyonlar, sabunu oluşturan taneciklerle birleşerek köpük oluşumunu azaltırlar. Suların kireçli olduğu kısımlarda yıkama işlemlerinde köpük oluşumunun az olmasının nedeni de budur. Peki, sabunun neden köpürdüğünü biliyor musunuz?