Nasıl kefil olunur?

Bir kişinin yahut birden çok kişinin borçlunun borcunun tamamını ya da bir parçasını ödeyeceğini taahhüt etmesi haline Kefillik, bunu yazılı olarak taahhüt eden ve ileri sürülen koşulları peşinen kabul eden kişi veyahut kişilere de kefil denir. Daha kısaca kefil; eğer bu kişi borcunu ödemezse ben ödeyeceğim diyen kişidir.

Ticari sözleşmelerde adi kefillik, müteselsil kefillik, beraber kefillik, kefile kefillik türlerinde kefillik bulunur. Bunlardan adi kefillikte alacaklı önce asıl borçluya müracaat etmeden kefile müracaat edemez. Müteselsil kefillikte ise alacaklı isterse asıl borçluya müracaat etmeden kefile müracaat edebilir ve borcun tahsilini en direkt kefilden isteyebilir. Beraber kefillik ise bir borca karşılık birden fazla kişinin kefil olması demektir ki şurada da her kefil her şeyden önce kendine düşen pay kadar sorumludur. Sonrasındaysa diğer kefile/kefillere de kefil olarak kabul edilmektedir. Kefile kefillik ise asıl borçluya kefil olana kefil olma halidir. Şurada da sorumluluk yine adi kefillik gibidir ve kefile kefil olan eğer sözleşmede ilk kefilin kefillik miktarı belirtilmişse o kadarından; belirtilmemişse tamamından sorumlu olur.

Hemen belirtelim 2012 senesinde Borçlar Kanunu' nda yapılan değişiklikle 584. maddeye yan başlık olarak eşin rızası şartı getirilmiştir. Yani eşinizin rızası olmadan eşiniz borcunuza kefil olamıyor. Kefillik yasal bir sorumluluktur. Bu sorumluluğun geçerli olabilmesi için yapılmış olan sözleşmede kefilin borcun ne kadarına kefil olduğu, kefilliğinin hangi tarihte başlayıp sona ereceği muhakkak belirtilmiş olmalıdır ki tersi halinde kefil doğacak hiçbir negatif durumdan sorumlu tutulamayacaktır. Ek olarak kefil alacak-verecek sözleşmesinin bir tarafı değildir. Yani sözleşeme asıl borçlu ile alacaklı arasında düzenlenir. Kefilin sorumluluğu asıl borçlunun borcunu ödemediği hallerde ve kefil olduğu tutar kadar başlar. Borçlu borcunu ödediği sürece kefilin hiçbir sorumluluğu yoktur.

Tabii ki kefil olmanın da bazı şartları var. Yani özel olarak ta bankalar herkesi kefil olarak kabul etmeyebiliyor. Örnek vermek gerekirse devlet memuru olması, banka hesabında belli bir nebze yatırımı ya da üstüne taşınır/taşınmaz mal varlığının olması gibi şartlar ileri sürebiliyor. Bazen de kullanılacak kredinin miktarı ve niteliğine göre birden fazla kefil de isteyebiliyor. İşte bu hallerde belirlenen şartları taşıyanlar kefil olabilirler.