Litografi tekniği

Bu teknikte baskı aracı olarak kireç taşı kullanılmaktadır. Kireç taşı 6 yahut 8 santimlik düz levhalar durumunda kesiliyor ve yüzeyi...

 

İnsanoğlunun yazıyı bulup kağıt üstüne yazı yazmayı keşfinden sonra bir konuda sıkıntısı daha ortaya çıktı. Bu da yazılan eserlerin kitaplaştırılması konusuydu. Elle yazılan kitaplar sınırlı sayıda yazılabiliyordu. O yüzden de sınırlı bir kitleye ulaşabilmekteydi. Baskı tekniğininin bulunuşuyla artık daha fazla eser daha fazla kişiye ulaşmaya başlamıştır. Fakat tabii ki baskı işi de ilk bulunduğunda şu anki gibi değildi. 

Bu teknikte baskı aracı olarak kireç taşı kullanılmaktadır. Kireç taşı 6 yahut 8 santimlik düz levhalar durumunda kesiliyor ve yüzeyi tümüyle dümdüz olana kadar tesviyelenir. Daha sonrasında bu yüzeye arapsakızı eriyiğine nitrik asitten birkaç damla damlatılarak elde edilen ve yağlı mürekkep adı verilen özel mürekkeple yazı yazılır veyahut resim yapılmaktadır. Son olarak baskıya alınmadan önce baskı kalitesinin artması için terebentinle silinir ve kalıp su dolu bir kaba daldırılıp çıkarılır. Kireçtaşı gözenekli bir yapıda olduğundan dolayı yazı yahut resim dışarısındaki her yeri su ile dolar. Artık kalıp baskıya hazırdır. Makineye yerleştirilen kalıba baskı mürekkebi sürülerek baskı yapılabilmektedir hale gelir. Mürekkep suyun olduğu yerlerden su vesilesiyle itilirken yağlı mürekkeple yazılan yazıların veyahut yapılmış olan resimlerin olduğu yerlere emilir. Böylelikle içerisindeki mürekkep bitene kadar kağıtlara baskı yapılabilmektedir.

 

Tabii ki kalıplar tek kullanımlık değildir. Daha sonrasında istenirse terebentinle silinip suya sokularak defalarca kullanılabilmektedir. İstenilirse benzer kalıba değişik renklerde mürekkep kullanılıp üst üste basılmasıyla renkli taşbaskı da yapılabilmektedir. Günümüz modern ofset baskılarda artık kireçtaşı yerine fotokimyasal metotlarla oluşturulmuş çinko ve aliminyum kalıplar kullanımaktadır.

Litografi yahut litografya; halk içinde bilinen adıyla taş baskı, kireç taşından yapılma levhalar üstüne yağlı mürekkep kullanılarak yazılan yazı yahut yapılmış olan resimlerin basılması sanatıdır. Zamanımızda kullanılmayan bu teknik türkiyede ilk kez 1830'lu yılların başında kullanılmaya başlanmıştır. Çok çok önceleri Avrupa' da kullanılmaktaydı.

 
 
 

Dilerseniz bir sonraki makalemiz olan Modern mimari adlı yazıyı okuyabilirsiniz.

 
 

Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı.

 

Bu konu hakkında siz ne düşünüyorsunuz?