Konçerto nedir?

Tek yahut birden fazla çalgı için orkestranın eşlik etmesiyle bestelenmiş çok bölümlü müzik eserine " konçerto" denilir.

İtalyanca'da "konçerto" sözcüğü, birlikte çalan bir grup müzisyen anlamına gelirken, 17. yüzyılda bu sözcük, daha değişik anlamda, bir müzik parçasını tanımlamakta kullanılmaya başlandı.

17. asrın sonlarına doğru A. Corelli, çalgı konçertosunun ilk belli biçimini oluşturan " concerto grosso "  yu oluşturdu. Cocerto Grosso’da, genellikle üç çalgıdan oluşan solocular grubu, orkestranın geriye kalan eşlikçi çalgılarıyla karşıt haldedir.

Corelli’den sonra G. F. Handel ve J. S. Bach, bu tür eser veren en büyük ustalar oldular. Bir başka konçerto tarzı olan solo konçerto A. Vivaldi tarafından geliştirildi.

Önceleri  üç bölümlü yani hızlı, ağır, hızlı olan solo konçertolar, romantizmden başlamak suretiyle kimi kez dört veyahut yalnızca tek bölümlü olarak bestelendi.

Yakın zamana kadar daha çokca önemli besteci bu türden konçertolar bestelemeyi sürdürdü. Paul Hindemith, Bela Bartök ve Michael Tippett gibi bazı modern bestecilerse, konçertoda değişik kompozisyonlar denedi.

Vivaldi solo çalgı amacı ile aldığı keman için bestelediği eserler hasebiyle keman konçertosunun ilk büyük ustası sayıldı. Solo konçerto keman dışında ise org, viyolonsel, piyano ve flüt için de yazıldı.

Çalgı eşliğindeki sesli müziğe 18. yüzyıla kadar çok kez konçerto adı verildi.

Solo konçerto, biçimsel değişikliklere uğrayarak bile olsa bugünümüze kadar bestelenmeyi sürdürdü. Örnek verirsek A. Berg’e ait, A. Webern’in oda konçertoları (Kammerkonzert).

İki solo çalgı için bestelenen konçertolara 18. yüzyılda " sinfonia concertante ", daha sonraları " ikili konçerto " adı verildi. Az sayıda da olsa üçlü konçerto da bestelendi (Beethoven: Triplekonzer ap. 56). Ünlü piyano konçertolarının yaratıcıları denince akla hepsinden önce Mozart, Beethoven, F. Chopin, F. Liszt, Brahms, Çaykovski ve Bartok’tur.