Dinamometre yapımı

Cisimlere uygulanan kuvvetlerin ve cisimlerin ağırlıklarının ölçülmesi için kullanılan aletlere dinamometre denmektedir. Dinamometreler maddelerin esneklik özelliklerinden faydalanılarak yapılmış olan araçlardır. Kuvvetölçer olarak da adlandırılan bu araçlar kolay bir biçimde bulunabilecek malzemeler kullanılarak pratik halde evde de yapılabilmektedir.

Dinamometre Nasıl Yapılır?

Dinamometre yaparken ilk ihtiyaç duyulan malzeme esnek bir maddedir. Bunu yapmak için bir paket lastiği, çamaşır lastiği yahut lastik bir toka kullanılabilmektedir. Ama hazır dinamometrelerde kullanılan sarmal yaylar dinamometre yapımı için en ideal malzemedir. Bunu yapmak için mümkün ise çok sert olmayan sarmal bir yay temin edilmeye çalışılmalıdır.

Daha sert ve zor esneyen maddeler ile dinamometre hazırlamak içinse iç içe geçebilen değişik çapta iki boru kullanılabilmektedir. Bunu yapmak için dar boru, geniş boru içine geçirilmeli ve esnek madde her iki borunun uç bölgelerine sabitlenmelidir. Bu biçimde dar çaplı boru, geniş çaplı borunun içinden aşağı doğru çekilebilmeli ve bırakıldığında tekrar ilk konumuna dönebilmelidir. Son olarak borular dikey biçimde tutularak içerideki borunun aşağı doğru sarkması sağlanmalı ve dışarıdaki borunun bitim yeri, içerideki boru üstünde silinmeyen bir kalem ile işaretlemelidir. Bu noktaya “0” yazmak suretiyle içerideki boru yukarı doğru eşit aralıklar ile ölçeklendirilmelidir. Son olarak da dar çaplı borunun ucuna bir çengel takılmalıdır.

Dinamometre yapımı için kullanılması düşünülen esnek maddenin ise bir noktaya sabitlenmesi gerekmektedir. Esnek madde tercihini hafif ve kolay esneyen maddelerden yana tercih edenler, yeterli genişlikteki bir kartonun üstüne küçük delik açarak esnek maddelerini bu deliğe bağlayarak sabitleyebilirler. Sabitlenen maddenin açıkta kalan ucuna da ataş yahut tel kullanılarak hazırlanan çengel bağlanmalıdır. Son olarak da çengelin üstüne minik renkli bir boncuk takılmalıdır. Bu işlemden esnek madde bağlanan karton dikey biçimde tutulmalı ve çengele bağlanan boncuğun hizası karton üstüne kalem ile işaretlenmelidir. Bu nokta sıfır noktasıdır. Son olarak sıfırdan aşağı doğru eşit aralıklar ile çizgi çizilerek ölçeklendirme yapılmalıdır.

Bu metodlar ile hazırlanan dinamometrelerin uçlarına bir madde asılarak maddelerin ağırlıkları ve dinamometre kullanılarak çekilen maddelere uygulanan çekme kuvvetinin büyüklüğü de ölçülebilir. Lakin bu ölçümlerin gerçek değerlerle ölçülebilmesi için dinamometrenin ölçeklendirilmesinde “Newton” birimi kullanılmalıdır. Bunu yapmak için de yapılmış olan ölçeklendirmede 100 gramlık kütleler kullanılmalıdır. Bu ölçeklendirme için, yapılmış olan dinamometre değerini gösterirken dinamometreye 100 gramlık bir kütle asılmalıdır. Asılan kütlenin ağırlığı, dinamometrenin 1 Newton değerini göstermesini sağlayacaktır. Bu nedenle100 gram asılıyken dinamometre değerinin okunduğu yer işaretlenerek 1 Newton yazılmalıdır. Daha sonraki ölçeklendirme ise ve 1 noktaları arasındaki uzunluk ile eşit olabilecek biçimde

Not

: Dinamometre yaparken türlü boyutlardaki enjektörler de kolayca kullanılabilmektedir.